Het bodemvoorrecht en waarom een stil pandhouder in faillissement soms met lege handen achterblijft.

U heeft een lening verstrekt aan een bedrijf en krijgt ter zekerheid tot terugbetaling een stil pandrecht op de machines. De machines zijn ruim voldoende waard om uw vordering te dekken. Dan komt de onderneming in zwaar weer te verkeren en terugbetaling van uw lening blijft uit. Binnen enkele weken wordt de vennootschap failliet verklaard. Een advocaat insolventierecht legt u in dit artikel uit waarom u mogelijk niets aan uw pandrecht heeft en geeft tips hoe dit te voorkomen.

Het bodemvoorrecht van de fiscus

De belastingdienst heeft een voorrecht op alle goederen van de belastingschuldige. Voor de voldoening van de belastingschulden kan de fiscus zich dus op deze goederen verhalen. Hoewel de wet bepaalt dat pandrechten voor voorrechten gaan, geldt dat niet voor het bodemvoorrecht. Het fiscale voorrecht voor sommige belastingen is soms sterker dan een stil pandrecht op roerende zaken die bodemzaken zijn. Een advocaat insolventierecht van ons advocatenkantoor legt u uit wanneer het bodemvoorrecht u als stille pandhouder opzij zet.

Wat is een bodemzaak?

Een bodemzaak is een roerende zaak die zich op de bodem van de belastingschuldige bevindt. De bodemzaak dient ter stoffering. Bij bodemzaken kan gedacht worden aan de inventaris, waaronder bureaus, stoelen, maar ook machines. Voorraden en auto’s zijn geen bodemzaken. Met de bodem van de belastingschuldige wordt bedoeld het perceel wat de belastingplichtige feitelijk in gebruik heeft, in zijn geheel of gedeeltelijk. Dat kan zijn vanwege eigendom, maar ook door middel van huur of bruikleen.

Het bodemvoorrecht en de meldingsplicht

Indien een stil pandhouder voorafgaand aan het faillissement het pandrecht op een bodemzaak wenst uit te winnen, dan geldt in sommige gevallen een meldingsplicht bij de Belastingdienst. Dat is bijvoorbeeld het geval als u als stil pandhouder de bodemzaken in vuistpand wilt nemen. De stille pandhouder zal vanwege de meldingsplicht 4 weken moeten afwachten en in die tijd kan de fiscus alsnog beslissen het bodembeslag te leggen. Voldoet de pandhouder niet aan de meldingsplicht of worden de 4 weken niet afgewacht, dan kan de Belastingdienst gerechtigd zijn om zich op de opbrengst te verhalen met een maximum van de belastingschuld.

Beslag of faillissement

Het bodemvoorrecht dat van toepassing is op bodemzaken is sterker dan een stil pandrecht. Maar wil het bodemvoorrecht effect hebben, dan moet er wel beslag zijn gelegd. Buiten faillissement dient de fiscus een beslag te leggen: bodembeslag. Meer over bodembeslag leest u hier. In geval van het faillissement is bodembeslag niet noodzakelijk omdat dan sprake is van een algemeen faillissementsbeslag. Bij faillissement moet de curator namens de fiscus het bodemvoorrecht te gelde maken door de opbrengst van de bodemzaken in de boedel te brengen, waarna de fiscus zich op de opbrengst kan verhalen. Met een beslag op de bodemzaken kan de Belastingdienst zich ook op de bodemzaken verhalen als die zaken stil zijn verpand.

Tips bij pandrecht op bodemzaak

• Zorg voor voldoende zekerheden naast een pandrecht op bodemzaken. Denk bijvoorbeeld aan een pandrecht op debiteuren of een borgstelling van de bestuurder of aandeelhouder.
• Wees alert op veranderingen in het betaalgedrag van uw debiteur. Wordt er niet of niet tijdig betaald, ga na wat de oorzaak is en maak zo nodig uw pandrechten openbaar. Hier leest u meer over uitwinning van pandrechten.

Juridisch advies door advocaat over het bodemvoorrecht

Een advocaat van ons team Faillissementsrecht geeft u graag uitleg en juridisch advies over uw mogelijkheden en plichten in geval van een stil pandrecht. Bij een voorkomend geval dat u een geschil met een curator heeft over een bodemvoorrecht kan de faillissementsrechtadvocaat u bijstaan in de gerechtelijke procedure of minnelijk verweer voeren tegen de curator om een rechtszaak te voorkomen. Maak gerust een afspraak op ons advocatenkantoor in Breda, waar onze advocaat u juridisch advies kan geven onder het genot van een kopje koffie.