Bestuurdersaansprakelijkheid bij faillissement

Boekenonderzoek curator

De curator doet standaard altijd onderzoek naar onregelmatigheden voorafgaand aan het faillissement. Hij onderzoekt benadeling van crediteuren (zgn. ‘paulianeus handelen’),  faillissementsfraude en bestuurdersaansprakelijkheid. Dit laatste heeft een enorme impact op de bestuurder. Een faillissementsadvocaat van RST advocaten geeft u graag juridisch advies over de aansprakelijkheid van een bestuurder en juridische bijstand in een rechtszaak tegen de curator.

Voorwaarden voor aansprakelijkheid van het bestuur

Artikel 2:248 BW bepaalt dat – in het faillissement van een BV of NV – de curator het bestuur aansprakelijk kan stellen voor het gehele tekort in het faillissement als er sprake is van onbehoorlijk bestuur (in de volksmond ook wel wanbeleid of mismanagement genoemd). Het moet dan gaan om onbehoorlijk bestuur binnen de 3 jaren voorafgaand aan het faillissement. De curator moet dan wel bewijzen dat dit onbehoorlijk bestuur een belangrijke oorzaak is geweest van het faillissement.
Bij een stichting geldt deze vorm van bestuurdersaansprakelijkheid alleen als de stichting VPB-plichtig is.

Wie kunnen een beroep doen op bestuurdersaansprakelijkheid?

Alleen de curator kan het bestuur aansprakelijk stellen voor alle schulden in het faillissement op grond van wanbeleid. Men kan als individuele schuldeiser dus een belang hebben om de curator te bewegen zijn onderzoek goed te laten doen. Gelukkig zijn er mogelijkheden om als schuldeiser invloed uit te oefenen op het handelen van de curator.
Moet je als schuldeiser dan maar stil zitten en afwachten of de curator overgaat tot aansprakelijk stellen van het bestuur? Nee, want een individuele schuldeiser kan onder omstandigheden via andere wegen een bestuurder aansprakelijk stellen en zijn faillissementsschade op hem verhalen.

Wat is onbehoorlijk bestuur of wanbeleid?

Van onbehoorlijk bestuur is sowieso sprake als niet voldaan is aan de boekhoudplicht of als de jaarrekening te laat is gedeponeerd. Maar er kunnen ook andere vormen van onbehoorlijk bestuur zijn, zoals het nemen van onverantwoorde beslissingen, het doen van onverantwoorde investeringen, dividenduitkeringen in strijd met de uitkeringstest, het onttrekken van gelden aan de onderneming, het doen ontstaan van schulden waarvan het bestuur weet dat de onderneming die niet kan dragen of bijvoorbeeld het niet ingrijpen waar de directie wel had moeten ingrijpen. Talloze vormen van onbehoorlijk bestuur zijn denkbaar. Juridisch wordt iets als onbehoorlijk bestuur bestempeld door te toetsen of een redelijk denkend en handelend bestuurder onder dezelfde omstandigheden ook op dezelfde wijze had gehandeld.

Onbehoorlijk bestuur door te late deponering jaarrekening

Indien de jaarrekening niet binnen de wettelijk voorgeschreven termijn is gedeponeerd en er dus sprake is van schending van de publicatieplicht, dan staat het onbehoorlijk bestuur vast. De wet geeft in dat specifieke geval van schending van de publicatieplicht de curator een belangrijk voordeel. Het wanbeleid wordt dan vermoed een belangrijke oorzaak van het faillissement te zijn geweest. De aansprakelijk gestelde bestuurder moet aannemelijk maken dat er een andere belangrijke oorzaak van het faillissement is. De advocaat van de bestuurder zal daar vaak een flinke kluif aan hebben. U doet er verstandig aan bij een voorkomend faillissement van uw BV of NV bij te late deponering van uw jaarrekening even juridisch advies in te winnen bij een advocaat faillissementsrecht van RST Advocaten over risico’s van bestuurdersaansprakelijkheid.

Onbehoorlijk bestuur door schending boekhoudplicht

Het bestuur moet een deugdelijke administratie bijhouden. De boekhouding moet op eenvoudige wijze inzicht geven in de rechten en plichten van de vennootschap (BV of NV) en de stand van haar vermogen. Hoe complexer de onderneming, hoe zwaarder de eisen zijn die aan een boekhouding worden gesteld.
Schending van de administratieplicht levert onbehoorlijk bestuur op. Wanbeleid staat dan vast. De curator hoeft in dit specifieke geval dan niet meer te bewijzen dat wanbeleid ook een belangrijke oorzaak is geweest van het faillissement, omdat dit (net als bij schending van de publicatieplicht) dan vermoed wordt het geval te zijn. De advocaat van de bestuurder zal dan moeten bewijzen dat het faillissement een andere belangrijke oorzaak kent.

Wie van de bestuurders zijn aansprakelijk?

Als er een meerkoppig bestuur is en slechts één van die bestuurders pleegt onbehoorlijk bestuur, dan maakt dat toch alle bestuurders aansprakelijk. Het handelen van de ene bestuurder bindt het gehele bestuur. De wet gaat er vanuit dat het bestuur elkaar intern ook controleert. Het is dus niet zo dat de bestuurder die gaat over commerciële zaken niet aansprakelijk kan worden gesteld door de curator waar de bestuurder die verantwoordelijk is voor de boekhouding de administratieplicht heeft geschonden. “Het bestuur” (als collectief) is aansprakelijk.

Wie zijn bestuurders bij bestuurdersaansprakelijkheid?

De bestuurders die aansprakelijk kunnen worden gesteld door een curator voor het boedeltekort zijn alle bestuurders die in het handelsregister staan ingeschreven als bestuurder. Maar daarnaast kunnen ook zij die zich feitelijk als bestuurder hebben gedragen (de zogenaamde feitelijk beleidsbepalers) aansprakelijk zijn als bestuurder. Een bekend voorbeeld is de katvanger die formeel als bestuurder is ingeschreven bij de KvK, maar de instructies opvolgt van degene die feitelijk bestuurt. Beide kunnen dan als bestuurder worden aangemerkt voor de regeling van bestuurdersaansprakelijkheid. Dus ook een procuratiehouder of een bedrijfsleider zouden onder omstandigheden als bestuurder aansprakelijk kunnen worden gesteld door de curator.

Wat kan ik doen bij bestuurdersaansprakelijkheid en welke verweren heb ik?

Iedere faillissementsrecht advocaat van ons kantoor is ervaren in het voeren van procedures over bestuurdersaansprakelijkheid. De ene keer zijn zij curator en stellen zij een bestuurder aansprakelijk en een andere keer geven zij juridisch advies aan- en voeren zij een procedure voor een bestuurder die aansprakelijk is gesteld. Het aannemelijk maken dat een andere oorzaak dan onbehoorlijk bestuur het faillissement heeft veroorzaakt is hen tot een specialisme verworden.

Advocaat bestuurdersaansprakelijkheid in Breda

Omdat iedere faillissementsrecht advocaat bij RST Advocaten ook als curator voor de rechtbank Breda werkzaam is voor de faillissementen in West-Brabant en Zeeland, zijn zij bij uitstek geschikt om juridisch advies en juridische bijstand te geven aan bestuurders die door een curator aansprakelijk worden gesteld. Omdat zij weten hoe curatoren denken worden de maximale resultaten geboekt in geschillen en rechtszaken over bestuurdersaansprakelijkheid.